Η νέα εκπαιδευτική χρονιά ξεκίνησε αντιμετωπίζοντας ταυτόχρονα το 4ο κύμα της πανδημίας, το οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη. Έχοντας την εμπειρία της προηγούμενης σχολικής χρονιάς στην οποία το κλεισιμο των σχολείων και η τηλεκπαίδευση κυριάρχησαν, ορισμένα ερωτήματα σχετικά με τις εκπαιδευτικές πολιτικές εν μέσω πανδημίας έχουν διατυπωθεί και παραμένουν αναπάντητα :
Είναι οι εκπαιδευτικές πολιτικές προσανατολισμένες στην αποτελεσματική λειτουργία των σχολείων υπό τις συνθήκες της εξελισσόμενης πανδημίας;
Τα μαθήματα από τις προηγούμενες συνθήκες της πανδημίας έχουν ληφθεί υπόψη για το ενδεχόμενο της επανάληψης ενός νέου μεγάλου κύματος της που θα αφορά και τα σχολεία;
Οι πολιτικές που σχεδιάζονται και υλοποιούνται από τις κυβερνήσεις για τον τομέα παιδείας, οφείλουν να είναι σύμφωνες με τη γενική πολιτική της κυβέρνησης και με τις Διεθνείς πολιτικές που ασκούνται για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Τέτοιες εκπαιδευτικές πολιτικές οφείλουν να είναι αποτελεσματικές και για την προστασία από τον κίνδυνο μόλυνσης από COVID-19.
Ορισμένες εκπαιδευτικές πολιτικές σύμφωνα και με το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2020) μπορεί να είναι:
· Εγγύηση της ασφάλειας και της ευημερίας των εκπαιδευομένων
· Παροχή πληροφοριών και καθοδήγησης σε θέματα υγειονομικής προστασίας
· Κλείσιμο ιδρυμάτων εκπαίδευσης
· Εισαγωγή τεχνολογίας και μεθόδων ηλεκτρονικής διακυβέρνησης
· Επιλογή και στήριξη μεθόδων εξ’ αποστάσεως διδασκαλίας
· Επιμορφωση εκπαιδευτικών στην εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση
· Συνεργασία μεταξύ κρατών μελών για την αλληλεγγύη σε εκπαιδευτικά ζητήματα και πληροφορίες
· Ανταλλαγή εκπαιδευτικών πόρων, όπου είναι δυνατόν
Κατά τη στιγμή που οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για μια ενδεχόμενη περαιτέρω αύξηση των κρουσμάτων, εξαιτίας και της υψηλής μεταδοτικότητας των κρουσμάτων και καθώς το 4ο κύμα της πανδημίας σαρώνει τη χώρα, τα σχολεία άνοιξαν με τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς να είναι περισσότερο εκτεθειμένοι από ποτέ. Καθώς καμία μείωση δεν έχει γίνει στον αριθμό των μαθητών ανά τμήμα (αφού αυτό θα απαιτούσε διαίρεση των τμημάτων και κατά συνέπεια πολύ περισσότερες και έγκαιρες προσλήψεις εκπαιδευτικών όλων των ειδικοτήτων), το μόνο μέτρο που έχει ληφθεί είναι το κατασταλτικό, αφού θα έχει ήδη εμφανιστεί κάποιο κρούσμα σε μια σχολική αίθουσα.
Οι μαθητές θα προσέρχονται στα σχολεία με τη διενέργεια self-test και η τάξη θα διακόπτει τη λειτουργία της μόνο εάν έχουν νοσήσει από την COVID-19 πάνω από το 50% του συνόλου των μαθητών.
Αυτό το γεγονός οπωσδήποτε εγκυμονεί κινδύνους για τους μαθητές που δεν έχουν κάνει εμβόλιο και θα φοιτούν στην τάξη τους με συμμαθητές τους που ίσως έχουν νοσήσει, με συνεπακόλουθο να κινδυνεύουν να μεταδώσουν την ασθένεια στο οικογενειακό τους περιβάλλον (Εφημερίδα των Συντακτών, 2021)
Απο την πλευρά του, ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία έχει ήδη επισημάνει την κατάσταση ανοίγματος των σχολείων ως χειρότερη και πιο επικίνδυνη για τους μαθητές και την ίδια την πορεία της πανδημίας, από ότι ήταν κατά το κλείσιμο τους.
Εστιάζει στο γεγονός ότι δεν πραγματοποιήθηκαν οι απαιτούμενες προσλήψεις εκπαιδευτικών ώστε να διαιρεθούν τα τμήματα και ότι με τον τρόπο αυτό δημιουργείται στοίβαξη μαθητών στα τμήματα. Αντί η πρόληψη της διασποράς του κορονοϊού να γίνεται μέσω γενικευμένων αξιόπιστων rapid – test με δημόσια μέριμνα, αφήνεται στην ιδιωτική πρωτοβουλία των self-test (iefimerida, 2021).
Οπότε, η διαφαινόμενη μη-μάθηση από τις εξελίξεις του προηγούμενου έτους, με τα σχολεία κλειστά και την πρόχειρη λύση της γενικευμένης τηλεκπαίδευσης, δεν οδηγεί σε λύσεις που θα μπορούσαν να προλάβουν δυσμενείς εξελίξεις στις σχολικές μονάδες ως προς τον περιορισμό της πανδημίας.
Το ζήτημα των εκπαιδευτικών ανισοτήτων στις συνθήκες πανδημίας, είναι ένα ακανθώδες ζήτημα που δεν έχει ακόμα αντιμετωπιστεί επαρκώς.
Η περσινή σχολική χρονιά, από ένα χρονικό σημείο και μετά, διήλθε με τα σχολεία κλειστά, με την αναστολή της σχολικής φοίτησης, την αναίρεση της σχολικής τάξης και την αποδόμηση της σχολικης κοινότητας.
Η νέα εποχή στην εκπαίδευση οδήγησε σε έναν μετασχηματισμό κοινωνικών ανισοτήτων που έκανε τους μαθητές ευάλωτους, αδύναμους και πιο αδικημένους, αλλά επίσης επεκτάθηκε και σε προηγουμένως προστατευμένες ομάδες μαθητών (Παπακωνσταντίνου, Α., 2021).
Υπό το πρίσμα αυτό, αναρωτιόμαστε εάν έχει ληφθεί κάποια μέριμνα για το ενδεχόμενο να συμβεί ένα μερικό ή γενικό κλείσιμο σχολείων, υπό τις απρόβλεπτες συνθήκες που δημιουργεί το 4ο κύμα της πανδημίας.
Και καθώς φαίνεται ότι δεν έχει ληφθεί καμία μέριμνα για τη λειτουργία των σχολείων σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, αυτό που διαφαίνεται είναι ότι οι εκπαιδευτικές ανισότητες θα κυριαρχήσουν και στην επόμενη εποχή της τηλεκπαίδευσης, όταν και για όσο αυτή, μόνιμα ή περιστασιακά, συμβεί.
Oι τομεάρχες του ΣΥΡΙΖΑ Παιδείας Ν. Φίλης και Υγείας Α. Ξανθός από την πλευρά τους προτείνουν συγκεκριμένα μέτρα οπως την αραίωση των πολυπληθών σχολικών τμημάτων, η διενέργεια αξιόπιστων τεστ στα σχολεία με ευθύνη του ΕΟΔΥ και η βελτίωση των συνθηκών υγιεινής στα σχολεία.
Για να πραγματοποιείται η υγειονομικά ασφαλής έναρξη και η συνέχιση της σχολικής χρονιάς χρειάζονται άμεσες και σοβαρές παρεμβάσεις που θα ενισχύσουν το αίσθημα ασφάλειας των εκπαιδευτικών, των μαθητών και των οικογενειών τους (esos, 2021).
Μόνο με το σχεδιασμό και την υλοποίηση κατάλληλων εκπαιδευτικών πολιτικών που να λαμβάνουν υπόψη όλα τα σύγχρονα δεδομένα και τις γνώσεις για την πανδημία, μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η ανεξέλεγκτη διασπορά του ιού και η εμφάνιση δυσμενών συνεπειών για την ομαλή λειτουργία των σχολικών μονάδων.
Οπωσδήποτε, η εκπαιδευτική πολιτική που ακολουθείται για την προστασία από την πανδημία μοιάζει περισσότερο με τη μέθοδο «βλέποντας και κάνοντας», παρά με κάποια άλλη γνωστή πολιτική που θα είχε λάβει υπόψη της όλες τις εκπαιδευτικές και σχολικές παραμέτρους για να είναι αποτελεσματική.
Φαίνεται δε καθαρά, πως τα μαθήματα από τις περσινές ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες, όπου η μέριμνα ήταν το κλείσιμο των σχολείων και η ακατάσχετη τηλεκπαίδευση, με τα γνωστά προβλήματα για τους μαθητές, δεν έχουν ληφθεί υπόψη για το σχεδιασμό μιας αποτελεσματικής εκπαιδευτικής πολιτικής.
Οπότε, η ακολουθούμενη εκπαιδευτική πολιτική θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως εκπαιδευτική πολιτική χωρίς μαθησιακή διαδικασία.
Τρίπολη, 01-10-2021
Γεώργιος Ι. Φαράντος
