Κατάθλιψη: Συμπτώματα σε παιδιά και εφήβους
Σε λίγες μέρες αρχίζουν τα σχολεία και η αγωνία των γονιών κορυφώνεται.
«Θα είναι ευτυχισμένο το παιδί μου; Θα έχει φίλους; Θα είναι κοινωνικός; Θα διαβάζει; ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΑ;»
Πολλές οι ερωτήσεις, πολλές οι έννοιες και τα άγχη. Γι’ αυτό τον λόγο καλό θα είναι οι γονείς να ενημερώνονται για σχετικά θέματα που αφορούν τα παιδιά και να ρωτάνε ειδικούς αν τυχόν κάτι τους απασχολεί.
Ένα από τα κύρια θέματα που απασχολεί, λοιπόν, είναι η έννοια της κατάθλιψης. Θα καταλάβω αν το παιδί μου περνάει κατάθλιψη και αν ναι πως μπορώ να το βοηθήσω; Πάμε να μάθουμε λοιπόν κάποια πράγματα για την κατάθλιψη.
Κατάθλιψη: Συμπτώματα σε παιδιά και εφήβους
Η έννοια της κατάθλιψης
Η κατάθλιψη θεωρείται ως μία από τις πιο σημαντικές συναισθηματικές διαταραχές παιδιών και εφήβων λόγω των επιπτώσεων της στην καθημερινότητά τους. Αποτελεί πλέον μία κλινικά αναγνωρισμένη διαταραχή. Διαχωρίζεται σε ήπια κατάθλιψη, που είναι πιο άμεσα θεραπεύσιμη και σε πιο σοβαρής μορφής κατάθλιψη, όπως η μείζων καταθλιπτική διαταραχή (Πήττα και Σταύρου, 2016).
Χαρακτηριστικά της κατάθλιψης σε συναισθηματικό επίπεδο
Η κλινική εικόνα της κατάθλιψης χαρακτηρίζεται κυρίως από βασικά συμπτώματα, όπως θλίψη, οξυθυμία, αδράνεια, απομόνωση, χαμηλή αυτοεκτίμηση και προβλήματα διατροφής και ύπνου (Πούλου, 2013). Συγκεκριμένα η θλίψη που συνδυάζεται με κακή διάθεση και δάκρυα είναι σύνηθες αντίδραση στα παιδιά και γι’ αυτό μπορεί να θεωρηθεί ως φυσιολογική συμπεριφορά, ενώ στην πραγματικότητα να είναι συμπτώματα κατάθλιψης. Η αδράνεια δηλώνει το μειωμένο ενδιαφέρον που έχουν για δραστηριότητες και το αίσθημα της βαρεμάρας και της αδιαφορίας για πράγματα που μέχρι πρότινος τα έβρισκαν ευχάριστα. Αντίστοιχα, όταν ένα παιδί αισθάνεται θυμό είτε το εκφράζει προς τα έξω με εκρήξεις οργής και πιθανόν σωματική βία, είτε το καταπιέζει μέσα του. Έτσι απομονώνεται, γίνεται εσωστρεφής και καταλήγει να νιώθει μοναξιά και δυστυχία (Πήττα και Σταύρου, 2016). Πολλά παιδιά με κατάθλιψη έχουν έντονη απώλεια ή αύξηση βάρους και ορισμένες φορές ταλαιπωρούνται από αϋπνία ή υπερυπνία. Η κατάθλιψη έχει συσχετιστεί επιπλέον με αρνητικά φαινόμενα, όπως αισθήματα αναξιότητας και αυτό-υποτίμησης (Πήττα και Σταύρου, 2016).
Οι επιπτώσεις της κατάθλιψης σε γνωστικό επίπεδο
Επιπλέον, ένα από τα βασικά εμφανή χαρακτηριστικά της κατάθλιψης των παιδιών και των εφήβων σε γνωστικό επίπεδο είναι η απότομη και σημαντική μείωση των σχολικών τους επιδόσεων. Ο μαθητής όταν έχει κατάθλιψη, δείχνει συνήθως απρόθυμος να πάει σχολείο λόγω έλλειψης κινήτρου και ζητάει την διακοπή του. Η άρνηση να πάει στις σχολικές του υποχρεώσεις συνήθως δεν γίνεται αποδεκτή από τους γονείς και έτσι τα παιδιά πολλές φορές αντιδρούν παρορμητικά και αρχίζουν τις κρυφές απουσίες από το σχολείο. Στη περίπτωση όμως, που συνεχίζουν κανονικά την προσέλευση τους στο σχολείο έχει παρατηρηθεί ότι έχουν μειωμένο ενδιαφέρον για το μάθημα και τις σχολικές δραστηριότητες. Έτσι δεν προσέχουν κατά τη διάρκεια του μαθήματος και μένουν πίσω μαθησιακά. Ακόμα, έχουν προβλήματα στις διαπροσωπικές τους σχέσεις στο σχολείο, αφού δείχνουν μη φιλικοί και δεκτικοί προς τους συμμαθητές τους με την αντικοινωνική συμπεριφορά που εκπέμπουν προς τα έξω. Έρευνες έχουν δείξει μάλιστα ότι τα παιδιά που περνάνε κατάθλιψη είναι πιο εύκολο να θυματοποιηθούν λόγω της αδυναμίας και της δυσκολίας τους να προστατέψουν τον εαυτό τους από κακόβουλα σχόλια και συμπεριφορές (Γιαννακόπουλος, 2016).
Συμπέρασμα
Δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να αγνοούμε ή να υποτιμούμε την κατάθλιψη. Αν η διαταραχή φτάσει σε ακραίο βαθμό, μπορεί να οδηγήσει σε ανεπιθύμητες σωματικές ή/και ψυχικές βλάβες. Γι’ αυτό τον λόγο πρέπει να γίνεται έγκαιρα η διάγνωση της και να παρέχεται ασφάλεια και ψυχολογική υποστήριξη στο παιδί που τη βιώνει.
Μ.Α.
Πηγές:
Δείτε εδώ πώς ο κορονοϊός το ’22 επηρέασε την ζωή των ανθρώπων και την κοινωνικοποίηση τους
